Epifania pana Eliasza

„Epifania pana Eliasza”. Rok z życia i śmierci Pogranicza. Dwanaście opowieści rozpisanych na dwanaście głosów. Na geograficznej mapie świata można je ulokować na pograniczu polsko-ukraińskim. Na mapie ontologicznej na granicy bytu i niebytu. Na metaforycznej mapie uniwersum, jak w opowiadaniu „Pod sklepem w Oserdowie” gdzieś pomiędzy „Sklepami cynamonowymi” Brunona Schulza a „Ogrodem o rozwidlających się ścieżkach” Jorge Luisa Borgesa. Na bibliotecznej półce mogą one oscylować między reportażami poetyckimi a traktatami, przechodząc po drodze przez całą paletę literackich barw. Na osi czasu wraz z „Eliszką Bomersbach” znajdziemy je w ogniu Wielkiej Wojny, a z Komiwojażerem z „Kantaty” w pociągu między punktem A a punktem B dążącym do nieskończoności. Ale im bardziej będziemy chcieli je sklasyfikować, tym bardziej będą się wymykać klasyfikacji. Taka jest bowiem natura epifanii. Tak jak nagle pojawia się w realnej postaci, czy też imaginacji w każdym czasie i przestrzeni, tak szybko znika. Dobrze, że pozostają po niej opowieści. Takie jak te i inne. W przestrzeni pogranicza każda epifania jest inna. Opowieści pochodzące z takich miejsc to opowieści polifoniczne. Historia, która jest ich pożywką, jakże inna jest od historii znanej z podręczników. Jest bogatsza, wielowątkowa, pełna zarówno ślepych zaułków, jak i alternatywnych dróg. Lecz błędne byłoby mniemanie, że na pograniczu jest wszystkiego więcej i bardziej…

Robert Gmiterek Urodzony 18 lutego 1968 roku w Tomaszowie Lubelskim. Poeta, pisarz, przewodnik metaforyczny, fotograf, kronikarz pogranicza polsko-ukraińskiego. W 2019 roku  wydał „Sen na Kniaziach i inne historie osobiste”, zbiór miniatur z pogranicza prozy i poezji, a w 2020 roku „Oikoumene. Na Roztoczu świata”, książkę, która w 2021 roku została nominowana do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus i w tym samym roku znalazła się w finałowej dwudziestce Nagrody Poetyckiej im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Orfeusz”. W 2021 roku ukazała się jego trzecia książka „Na Roztoczu – przewodnik metaforyczny”. Autor trzech indywidualnych wystaw fotograficznych: „Ikony Roztocza” (2019 r.), „Oikoumene” (2020 r.) w Centrum Kongresowo-Wystawienniczym w Narolu oraz „Obraz i Słowo” (2021 r.), wspólnie z Tomaszem Stelmaskim, w Galerii w Dzwonnicy w Gorajcu. Publikował w czasopismach „Rita Baum”, „Lublin. Kultura i społeczeństwo” i w „Roczniku Lubyckim”. Redaktor naczelny kwartalnika „Przestrzeń Pogranicza”.