Król bóbr

W Polsce bobry dzięki swoim niesamowitym zdolnościom budowlanym gromadzą co najmniej 200 mln m³ wody. Tym samym zapobiegają suszom i powodziom. Tworzą warunki bytowania dla zagrożonych gatunków roślin i zwierząt.

Opowieść o bobrach, prawowitych władcach zarówno maleńkich potoków, jak i sporych rzek, jezior, bagien czy wyrobisk. Mimo swojej kluczowej roli w środowisku są niedoceniane, traktowane jak szkodniki i tępione. Jakby zapomniano, że ich populacja nie tak dawno – z wielkim trudem – została w Polsce odtworzona.

Autor nie tylko przedstawia unikatową biologię i ekologię gatunku, ale też wskazuje, jak przeciwdziałać konfliktom między bobrami i ludźmi, jak żyć z tymi zwierzętami w zgodzie, chronić je i korzystać z ich unikalnych umiejętności renaturalizacyjnych i retencyjnych.

Do tej książki nie można nic dodać, oprócz zachwytu. Dowiedziałam się z niej niemal wszystkiego o bobrach, które od kilku lat są moimi najbliższymi, dyskretnymi sąsiadami. Andrzej Czech ujawnia ich tajemnice, udowadniając, że zastały Polskę melioracyjnie zdewastowaną, żeby zmienić ją w wodnie uregulowaną, o ile nie będziemy im przeszkadzać. Nie są jak ludzie czyniący ziemię sobie poddaną, tylko wilgotną, zachowując równowagę między suszą a powodzią. Książka stawiająca tamę regulowaniu i prześladowaniu przyrody. [pisarka Manuela Gretkowska]

Bardzo dziś potrzebujemy uczciwych opowieści o zwierzętach, ich prawie do własnego życia i zasadach, na których możemy z nimi współistnieć. Ta książka taka właśnie jest. I choć bez wątpienia ma walor edukacyjny, nie jest jedynie przystępnie podaną wiedzą o biologii i zachowaniach bobrów – jest czymś znacznie więcej. Uczy wychodzić poza antropocentryczne myślenie, otwiera drogę do fascynacji bobrzymi talentami i pokazuje, że pilnie powinniśmy przedefiniować nasze podejście do tych zwierząt. Zróbmy bobrom miejsce, a sami zaczniemy żyć w lepszym świecie! [Karolina Kuszlewicz, adwokatka, obrończyni zwierząt i przyrody, Polskie Towarzystwo Etyczne]

Piękna książka opisująca życie bobrów i ich rolę w zwiększaniu bioróżnorodności i retencji wody, bez robienia betonowych tam. Napisana bardzo interesująco, dobrze zilustrowana. Ma szansę zaciekawić każdego: od ucznia po specjalistę. [Prof. Łukasz Łuczaj, botanik, wykładowca akademicki, popularyzator nauki, działacz na rzecz ochrony przyrody]

Z tej znakomitej książki dowiecie się, jakie są bobry, jakie są ich rodziny, co jedzą, jak radzą sobie w wodzie i dlaczego budują tamy. Dowiecie się bardzo wielu rzeczy o tym niezwykłym gatunku, ale co najważniejsze: zrozumiecie, jak bardzo my, ludzie, bobrów i ich pracy potrzebujemy. Zresztą nie tylko my, ale także wiele ryb, płazów, ptaków i ssaków. Dlatego gorąco ją polecam! [Adam Wajrak, dziennikarz i przyrodnik]

Andrzej Czech – doktor nauk biologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, leśnik i przedsiębiorca ukierunkowany na rozwiązania naśladujące naturalne procesy. Właściciel proprzyrodniczego gospodarstwa rolnego EcoFrontiers Ranch w Bieszczadach, w którym 30 hektarów gruntów zostało oddane naturze. Członek Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Od wielu lat bobry są w centrum jego zainteresowań naukowych i popularyzatorskich.

Patronat: Miesięcznik „Dzikie Życie”, Stowarzyszenie Nasz Bóbr.

SPIS TREŚCI

Po co książka o bobrach?

Na początku były wnyki – zamiast wstępu

Bóbr europejski i kanadyjski

Wygląd i adaptacje do ziemnowodnego trybu życia

Zmysłowy zwierz

Małe bobry i pójście na swoje

Jak chowają się małe bobry? Opowieść o bieszczadzkich ocalonych

Bóbr na spacerze

Zachowanie, porozumiewanie się i inteligencja bobrów

Doba i rok bobrów

Co jedzą bobry?

Bobrze magazyny

Rodzina jest najważniejsza

Gdzie i jak znaleźć bobry?

Budowlanka

Siekierezada, czyli dlaczego bobry ścinają drzewa?

Wpływ bobrów na środowisko

Naturalne oczyszczalnie, chruściki, żaby, czaple i piżmaki

Walory estetyczne, rekreacyjne, edukacyjne, wizualne

Rozlewiska bobrów jako tereny zwiększające walory obronne kraju

Bobry i ludzie

Bobry z nieba

Beaver Dam Analogs

Co zagraża bobrom?

Prawo i bobry

Aktywna ochrona bobrów

Sposoby rozwiązywania konfliktów pomiędzy bobrami a człowiekiem

Cechy charakterystyczne szkód powodowanych przez bobry

Problemy społeczne 

Dotychczasowe metody rozwiązywania problemów związanych z obecnością bobrów

Odłowy i przesiedlenia

Rozbieranie tam

Proaktywne zabezpieczanie gruntów i minimalizowanie konfliktów

Metody nielegalne

Proponowane rozwiązania problemów powodowanych przez bobry

Oddal budynki i drogi od wody, chroń infrastrukturę

Myśl jak bóbr, czyli zapobieganie osiedlaniu się

Jak rozwiązywać konflikty?

Zabezpieczanie drzew oraz grobli – interesy bobrów a gospodarka człowieka 

Stabilizacja poziomu wody w rozlewiskach bobrowych i zabezpieczenia przepustów drogowych

Blokowanie przepustów drogowych i kolejowych

Budowanie tam na ciekach wodnych

Łagodzenie problemów społecznych

Zasady i system działania administracji w zakresie zabezpieczeń przed szkodami powodowanymi przez bobry

Zakończenie