TRÓJKĄT BIESZCZADZKI

Dodruk 2021

Trójkąt bieszczadzki… to historyczno-antropologiczna monografia stosunków polsko-ukraińskich w powiecie leskim w latach 1944–1947, zawierająca niepublikowane dotąd fotografie, dokumenty, archiwalia i relacje. Autor stosując nowatorską metodę badawczą, rozprawia się z mitami narosłymi wokół konfliktu w Bieszczadach. Bezkompromisowo demaskuje zbrodnie UPA i wojska polskiego na ludności cywilnej. Dociekliwość Autora, drobiazgowe przedstawienie poszczególnych, zdarzeń, składających się na konfrontację stron konfliktu (napady, pacyfikacje, mordy, potyczki) pozwala mu zejść poniżej wiedzy zrutynizowanej i obecnej w powszechnej świadomości, po to by dotrzeć do warstwy sterującej lub odpowiadającej za ich przyczynę i przebieg. Książka ta pokazuje spiralę przemocy, zbrodnie ,,panów wojny”, strach i bezsilność ludności cywilnej, rozpad lokalnej, tworzonej przez setki lat sieci relacji międzyludzkich.

Od Wydawcy

Bohaterem tej mikrohistorii stała się […] społeczność lokalna Bieszczadów uwikłana w wielką historię, niczym w pułapkę. Działania podejmowane przez ludzi do niej należących były chaotyczne, czasami wręcz konwulsyjne. Stąd nie zabrakło w książce odniesień do codzienności, do strachu, beznadziei, cierpienia, czy nienawiści, do odwagi, poświęcenia i miłości. Chcąc przetrwać, ludzie zmuszeni zostali do bezustannego podejmowania trudnych wyborów. Nawet jeśli oznaczać miały one brak działania, stawały się brzemienne w skutki, prowadząc niekiedy do unicestwienia.

fragment wstępu

Jarosław Syrnyk (1970 r.), historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, zatrudniony w Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej tegoż Uniwersytetu. Autor wielu monografii historycznych (ostatnio Przemoc i chaos. Powiat sanocki i okolice: sierpień 1944 – lipiec 1947 r. Analiza antropologiczno-historyczna), artykułów naukowych i popularnonaukowych, redaktor i współredaktor zbiorów studiów. Specjalizuje się w interdyscyplinarnych badaniach zagadnień narodowościowych. Jest także autorem prac dotyczących funkcjonowania aparatu bezpieczeństwa w Polsce Ludowej. Jego rodzice pochodzą z powiatu leskiego, z Weremienia i Średniej Wsi. Stąd też, na początku maja 1947 r., zostali wysiedleni w ramach akcji „Wisła” na przeciwległy kraniec Polski, do dwóch różnych miejscowości leżących na skraju Pojezierza Drawskiego